W ostatnim tygodniu prowadzone były wykopaliska archeologiczne na stanowisku kurhanowym w okolicach Jastrowia. W planie weryfikowano kurhan i kręgi kamienne związane z Gotami. Temat ciekawy, bo wpisuje się w planowaną przez Muzeum Ziemi Wałeckiej wystawę.

Wykopaliska miały charakter sondażowy, przez co badaniami objęto niewielki obszar. Nadrzędnym celem było ustalenie ich chronologii i przynależności kulturowej, ponieważ na przestrzeni wieków kurhany nad grobami usypywane były przez wiele ludów. Drugim założeniem było potwierdzenie istnienia na cmentarzysku kręgów kamiennych. Trzecie zadanie polegało na rozpoznaniu konstrukcji kurhanów - czy były one usypane wyłącznie z ziemi, czy miały dodatkowe konstrukcje kamienne.

- W wyniku prac, podczas których m.in. wykorzystano georadar, ustalono na podstawie znalezionej ceramiki, że jest to cmentarzysko kurhanowe ludności kultury wielbarskiej, datowane na wczesny okres wpływów rzymskich (2 poł. I – 1 poł. III w.), kiedy teren Pomorza zamieszkiwali przybyli z północy Goci - opowiadają badacze. - Cechą charakterystyczną zakładanych przez nich cmentarzy była obecność kamiennych kręgów, na których odbywano spotkania plemienne, gdzie m.in. rozstrzygano lokalne spory lub podejmowano decyzje istotne dla miejscowej społeczności. Z terenów Pomorza znamy zaledwie sześć stanowisk, gdzie kręgi kamienne przetrwały do naszych czasów. Cztery z nich zlokalizowane są na terenie województwa pomorskiego (Odry, Węsiory, Leśno, Babi Dół-Borcz) a dwa usytuowane są w województwie zachodniopomorskim (Grzybnica, Pławno). Odkryte właśnie stanowisko w okolicach Jastrowia byłoby zatem najdalej na południe wysuniętym cmentarzyskiem z tego typu konstrukcjami.

Główne złożenie, czyli ustalenie chronologii cmentarzyska udało się zrealizować. Wykop sondażowy założony na krawędzi jednego z kurhanów pokazał, że był on otoczony u podstawy wieńcem z przylegających do siebie otoczaków; miał zatem konstrukcję kamienno-ziemną. Nie udało się natomiast rozstrzygnąć czy kurhanom towarzyszyły kręgi kamienne. Nie przesądza to jednak o ich braku. Po prostu zakres prac zaledwie tygodniowych badań okazał się niewystarczający. Archeolodzy nie tracą nadziei i już planują dalsze badania na stanowisku.

Ważnym aspektem prowadzonych prac jest kwestia ich organizacji, która pokazuje, że wciąż są ludzie wspierający tego typu przedsięwzięcia bezinteresownie. Prace terenowe nie mogłyby się odbyć bez pomocy lokalnych władz - Miasta i Gminy Jastrowie, które zapewniły zakwaterowanie dla ekspedycji oraz zarządcy terenu Nadleśnictwa Jastrowie. W badaniach udział brali wolontariusze (m.in. przedstawiciele Bractwa Rycerzy Bezimiennych - Drużyna Wojów Grodu Wałcz).Wsparcie logistyczne i finansowe uzyskano od koszalińskich firm: Usługi Archeologiczne Archeologia Inwestycyjna Jacek Borkowski, Georadar24, Leo (www.leosklep24.pl).

Już dzisiaj zapraszamy w imieniu dyrektora Muzeum Ziemi Wałeckiej Magdaleny Suchorskiej-Roli na wystawę pt. „W kręgu tajemnic - poznaj historię gockiego wodza Filimera”, którą będzie można zobaczyć już od 24 bm. w MZW.

Oprac. mk

Fot. J. Borkowski