OŚWIADCZENIE STAROSTY

Ostatnia awaria w Zakładzie Ozen Sp. z o. o. w Wałczu staje się przyczynkiem do dyskusji na temat spełnienia wymogów w zakresie ochrony środowiska. Dyskusja ta wymaga, aby rzetelnie przedstawić komentarz dotyczący stanu faktycznego oraz prawnego.

Zdarzenie, które miało miejsce dnia 12 maja 2021 r. w Zakładzie Ozen Sp. z o. o. w Wałczu nastąpiło w instalacji objętej pozwoleniami na emisję gazów i pyłów do powietrza wydanymi przez Starostę Wałeckiego w roku 2010 oraz 2019. Kontrole Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska nie wykazywały dotychczas nieprawidłowości w funkcjonowaniu tej instalacji.

Natomiast uciążliwości sprzed zdarzenia (awarii), objęte poprzednimi kontrolami pochodzą z instalacji do produkcji węgla drzewnego objętego zgłoszeniem instalacji.

Kontrola Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Koszalinie w roku 2018 i 2020 w związku z eksploatacją tej instalacji do produkcji węgla drzewnego wykazała:

Naruszenia (2018 r.): rodzaj nieprawidłowości: m.in. niepodejmowanie środków zapobiegawczych w związku z negatywnym oddziaływaniem na środowisko – niezorganizowaną emisję gazów niezorganizowanej i pyłów do powietrza powodowana przez transport i konfekcjonowanie węgla drzewnego oraz brykietu, magazynowanie pyłu i odpadów węgla drzewnego w otwartych workach, jak również załadunkiem i rozładunkiem retort.

Popełnione wykroczenia i zastosowane sankcje (2018 r.): m.in. eksploatacja instalacji do produkcji węgla drzewnego niezgodnie z informacja zawartą w zgłoszeniu. – zastosowana sankcja – grzywna w wysokości 300 zł.

W zarządzeniach pokontrolnych (2018 r.) zarządzono: zapobiegać, zgodnie z przepisami art. 6 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska, negatywnemu oddziaływaniu na środowisko w związku z eksploatacją instalacji do produkcji węgla drzewnego. Kontrola wskazała na niepodejmowanie skutecznych działań w celu ograniczenia niezorganizowanej emisji gazów i pyłów do powietrza z instalacji do produkcji węgla drzewnego. Termin realizacji zarządzenia: niezwłocznie po otrzymaniu zarządzenia pokontrolnego.

Naruszenia (2020 r.) – rodzaj nieprawidłowości: m.in. niepodejmowanie wystarczających środków zapobiegawczych w związku z negatywnym oddziaływaniem na środowisko – niezorganizowaną emisję gazów i pyłów do powietrza oraz odciekami z magazynowanych odpadów popiołu.

Popełnione wykroczenia i zastosowane sankcje (2020 r.): m.in. eksploatacja instalacji do produkcji węgla drzewnego niezgodnie z informacja zawartą w zgłoszeniu. – zastosowana sankcja – grzywna w wysokości 300 zł.

W zarządzeniach pokontrolnych (2020 r.)

Zapobiegać, zgodnie z przepisami art. 6 ust. 1 ustawy POŚ, negatywnemu oddziaływaniu na środowisko w związku z eksploatacją instalacji do produkcji węgla drzewnego. Kontrola wskazała na niepodejmowanie wystarczających działań w celu ograniczenia niezorganizowanej emisji gazów i pyłów do powietrza z instalacji do produkcji węgla drzewnego. Termin realizacji zarządzenia: niezwłocznie po otrzymaniu zarządzenia pokontrolnego.

Skargi mieszkańców jednoznacznie potwierdzają niewykonanie zarządzeń pokontrolnych Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Koszalinie.

W opinii Starosty Wałeckiego stwierdzony przez Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Koszalinie stan naruszeń nie ustał.

Powyższe zdaje się wskazywać, że jednym z głównych problemów pozostaje nie ustalenie dodatkowych wymagań w zakresie ochrony środowiska, lecz egzekwowanie ich przestrzegania, co leży w kompetencji Zachodniopomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Bez względu bowiem na to, czy dana instalacja objęta jest zgłoszeniem czy zezwoleniem – w przypadku grzywny – stosuje się ten sam taryfikator kar wynoszący od 20 do 5000 zł. Dwukrotne nałożenie grzywny w wysokości 300 zł na zakład produkcyjny tych rozmiarów nie może stanowić dla niego uciążliwości, a co się z tym wiąże, nie stanowi również właściwej motywacji do usuwania stwierdzonych naruszeń.

Co więcej, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska - zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 1 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska - może w trakcie kontroli wydać decyzję w przedmiocie wstrzymania działalności w zakresie stwarzającym zagrożenie zdrowia lub życia ludzi albo zagrożenie zniszczenia środowiska. Organ ten posiada zatem odpowiednie narzędzia sankcyjne, które może wykorzystywać w przypadku zagrożeń dla środowiska.

Jednakże Starosta Wałecki, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców, wszczął postępowanie zmierzające do wydania decyzji ustalającej dodatkowe wymagania w zakresie ochrony środowiska. Czy odniesie ona zamierzony skutek - czas i kontrole WIOŚ pokażą.

Ponadto należy dodać, że Burmistrz Miasta Wałcz dokonuje analizy przestrzegania warunków decyzji określającej środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedsięwzięcia pn. „Przedsiębiorstwo Produkcji Energii Ekologicznych Elektrociepłownia Wałcz” – obecnie Ozen Sp. z o. o.

„Analiza porealizacyjna przedsięwzięcia pn. Przedsiębiorstwo Produkcji Energii Ekologicznych Elektrociepłownia Wałcz, w związku z wydaną przez Burmistrza Miasta Wałcza decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach z dnia 14 sierpnia 2008 r.” wykonana w 2018 r. wskazuje na istotne różnice między założeniami Raportu o odziaływaniu na środowisko Elektrociepłowni Wałcz, a stanem faktycznym.

Zgodnie z prawem burmistrz, obok marszałka województwa, starosty, wójta lub prezydenta miasta sprawuje kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym swoją właściwością.

Starosta Wałecki zwrócił się do Burmistrza Miasta Wałcz pismem z dnia 13 czerwca 2019 r., czy w jego opinii, Ozen Sp. z o. o. przestrzega warunków decyzji Burmistrza Miasta Wałcza określającej środowiskowe uwarunkowania zgody na realizację przedsięwzięcia pn. „Przedsiębiorstwo Produkcji Energii Ekologicznych Elektrociepłownia Wałcz”. Burmistrz nie odniósł się do pisma Starosty Wałeckiego – nie udzielił odpowiedzi.

Starosta Wałecki