Jakie ciężary mogą przenosić urządzenia transportu bliskiego? Poznaj unijne wytyczne oraz opinie konstruktorów maszyn

Odpowiedź na tytułowe pytanie wydaje się banalnie prosta: każda konstrukcja dysponuje unikalnymi parametrami, a maksymalne obciążenie można znaleźć w specyfikacji technicznej. Trzeba podkreślić, że wartości z dokumentacji określają ciężary dopuszczalne przy normalnej eksploatacji. Prawdziwa wytrzymałość dźwigu, żurawia czy suwnicy w rzeczywistości musi być odpowiednio wyższa. Konieczne są skrupulatne, profesjonalne testy, które sprawdzają zachowanie maszyny pod kątem aktualnie obowiązujących norm bezpieczeństwa.

Bezproblemowy udźwig obciążenia nominalnego to za mało. Do bezpiecznej pracy potrzeba pewnego zapasu

Podobnie jak poszczególne tryby jednego mechanizmu muszą ze sobą odpowiednio współpracować, tak wszystkie sprzęty zaangażowane w proces produkcyjny powinny wywiązywać się ze swoich zadań i uzupełniać się nawzajem. Poszczególne typy konstrukcji muszą skutecznie przenosić ciężary stosownie większe od nominalnego. Ujednolicone dla krajów zrzeszonych w Unii Europejskiej przepisy precyzują to w następujący sposób:

w przypadku obciążeń statycznych – 150% dla urządzeń z napędem ręcznym, 125% dla pozostałych konstrukcji,

na zawiesiach, trawersach, uchwytach oraz pozostałym osprzęcie urządzeń dźwignicowych – 200% wartości nominalnej,

dla obciążeń dynamicznych – 110% obciążenia dopuszczalnego do eksploatacji.

Innymi słowy: odpowiednio zaprojektowane urządzenia transportu bliskiego powinny znieść znacznie większe obciążenia niż wynika to ze specyfikacji technicznej. Przekraczanie obciążeń wyznaczonych w specyfikacji technicznej jest jednak potencjalnie niebezpieczne, a co za tym idzie - niedopuszczalne.

Specjalnie zaprojektowane konstrukcje suwnic, dźwigów czy żurawi trzeba kompleksowo przetestować

Próby obciążeniowe to ostateczny sprawdzian dla specjalistycznego wyposażenia do podnoszenia ładunków określonych typów. Ich przeprowadzaniem zajmują się podmioty z odpowiednimi uprawnieniami, takie jak Przedsiębiorstwo HAK Sp. z o. o. Na podstawie przesłanej dokumentacji Urząd Dozoru Technicznego wydaje decyzję o dopuszczeniu do eksploatacji. Dopiero po oficjalnym zatwierdzeniu pomyślnych wyników testów daną maszynę można włączyć do procesu produkcyjnego. Decydują o tym względy bezpieczeństwa: jeżeli sprzęt sprawdzi się w pracy z obciążeniem większym od nominalnego, to znaczy że ze standardowymi w danym zakładzie ciężarami poradzi sobie bez problemów czy uszkodzeń. Długotrwałe użytkowanie urządzeń transportu bliskiego „na limicie”, przekraczając określone w specyfikacji normy, stwarza poważne zagrożenie dla osób pracujących w pobliżu maszyn oraz przenoszonych ładunków. Ew. korzyści z łamania przepisów nigdy nie zrekompensują ryzyka wypadku, jakie się z tym wiąże.