lokalne legendy

O założeniu Drawenburga

przez Golczów

Ponad tysiąc lat temu nad południowym brzegiem Drawy wznosił się zamek otoczony wałami i głęboką fosą. Warownia położona była na pustkowiu, które odwiedzali z rzadka jedynie słowiańscy rybacy. W towarzystwie wiernej służki mieszkała tam gocka księżniczka Mechtehilda, podczas gdy jej lud opuścił te strony, uda-jąc się na południe Europy. Dziewczyna była bardzo piękna i miała długie włosy o złotym kolorze. Po tym jak zły szaman rzucił na nią urok, musiała przez setki lat tkwić w warowni nad Drawą. Co sto lat, wiosną przybywali tam rycerze z bliższych i dalszych stron, żeby podjąć próbę uwolnienia księżniczki od złego zaklęcia. Ten który to uczyni miał pojąć ją za żonę i tym samym stać się panem całej okolicy. Śmiałek musiał jedynie zdjąć z palca księżniczki pierścień w taki sposób, żeby nie sprawić jej bólu. Nie było to łatwe, gdyż pierścień zdawał się być wrośnięty w delikatny palec. Bardzo wielu rycerzy nie sprostało temu zadaniu, zaś zrozpaczona Mechtehilda musiała czekać kolejne sto lat na wybawcę.

O świcie, kiedy znowu nadszedł dzień próby, księżniczka udała się nad Drawę i gorzko zapłakała. Trzeba też dodać, że Mechtehilda spętana była niewidzialnymi złotymi łańcuchami, które pobrzękiwały złowrogo, kiedy chodziła po okolicy. Do zasmuconej dziewczyny podpłynęła mała rybka, a wiedzieć trzeba, że w tym starożytnym czasie ryby rozumiały jeszcze ludzką mowę. Kiedy ryba spytała młodą kobietę, dlaczego płacze, Mechtehilda odrzekła: „Jestem zrozpaczona, gdyż już tak długo daremnie czekam na uwolnienie". „A w jaki sposób można cię uczynić wolną?" – spytała zaciekawiona ryba. „Nie wolno mi zdradzać tej tajemnicy ludziom, ale ty jesteś przecież tylko małą rybką. Kiedy wyciągam dłoń na powitanie, rycerz powinien pocałować mój pierścień, wtedy czar zniknie. Żaden z nich jednak nie wpadł jednak na ten pomysł. Całują moją dłoń, a później mocują się z pierścieniem i odchodzą z niczym." Po tych słowach ryba podpłynęła bliżej, przyglądając się pierścieniowi, który lśnił na ręce księżniczki. Mechtehilda dotknęła rybkę, a wtedy ta zmieniła się w młodzieńca o niebieskich oczach i blond włosach. Ten ujął szybko jej dłoń i złożył pocałunek na pierścieniu, który zsunął się z palca dziewczyny. Następnie całą okolicą wstrząsnął wielki huk. To niewidzialne łańcuchy wpadły do wody, uwalniając księżniczkę. Młodzieniec, który miał na imię Arnold, pochwycił pierścień i dostrzegł, że widnieje na nim herb, przedstawiający złamany oszczep na czerwonym polu. Odtąd symbol ten stał się godłem jasnowłosego rycerza i jego potomków. Po poślubieniu Mechtehildy, Arnold stał się właścicielem zamku i oko-licznych ziem. Młoda para dziękując Bogu za swe szczęście, wzniosła nad Drawą kościółek, wokół którego wkrótce osiedlili się ludzie, a po kilku latach powstawało nowe miasto nazywane Drawenburgiem (Zamek nad Drawą). Dawne zamczysko legło w gruzach, a ślady jego wałów do dziś możemy odszukać na wschód od miasta. W pobliżu tego grodziska, jest miejsce, gdzie woda Drawy jest szczególnie czysta. Wczesną wiosną można tam dosłyszeć stłumione pobrzękiwanie zatopionych złotych łańcuchów.    

KOMENTARZ

Powyższą legendę autor oparł na motywach przypowieści, którą opublikował w 1929 r. w czasopiśmie „Dramburger Heimat Kalender" Georg Küssel, nauczyciel z Wierzchowa i badacz regionalnych legend. Oryginalna wersja tej baśni miała charak-ter nacjonalistyczny i zawierała wątki wskazujące na wyższość germańskiej kultury w stosunku do słowiańskiej. Usunąłem te elementy. Arnold von der Goltz był postacią historyczną, którą wymieniono w 1297 r. w dokumencie lokacyjnym Dramburga (Drawenburga, dziś Drawsko Pomorskie) jako zasadźcę i pierwszego sołtysa. Golczowie pojawili się na Pomorzu na przełomie XIII i XIV w. w Nowej Marchii, a kilkadziesiąt lat później odnotowano ich obecność na ziemi wałeckiej