Z tego artykułu dowiesz się jak poszczególne elementy dachu wpływają na wytrzymałość i funkcjonalność konstrukcji.
Trudno jest zaprzeczyć, że jakość i wygląd dachu należą do najważniejszych kwestii, o których musi pamiętać inwestor. Połączenie ze sobą wielu elementów konstrukcji dachu, sprawia, że jest on skuteczną ochroną przed warunkami atmosferycznymi, izoluje termicznie wnętrze budynku, a przy okazji stanowi estetyczne zwieńczenie elewacji. Przedstawimy tutaj z jakich elementów składa się dach – zaczynając od fundamentów, a kończąc na pokryciu. Jest to wiedza przydatna nie tylko w momencie budowy domu, ale również gdy wymieniamy stary dach.
Konstrukcję dachu najlepiej jest dopasować do warunków atmosferycznych i architektonicznych właściwych dla regionu, nie pomijając oczywiście osobistych potrzeb i preferencji. Różne rodzaje konstrukcji mogą mieć nieco inną trwałość i funkcję, dlatego dla ułatwienia wyboru opiszemy je poniżej.
Do najczęściej używanych typów dachów należy dach dwuspadowy. Charakteryzuje się symetryczną konstrukcją – dwie nachylone połacie stykają się w grzbiecie na środku. Jest to proste (w wyglądzie i wykonaniu) i trwałe rozwiązanie, idealne dla wielu różnych warunków klimatycznych. Z kolei dach wielospadowy składa się z trzech albo większej ilości nachylonych połaci. Dzięki temu otrzymujemy więcej miejsca na poddaszu, a estetycznie nasz budynek zyskuje bardziej złożone zwieńczenie. Możemy spotkać ten rodzaj dachu w tradycyjnym wiejskim budownictwie lub na budynkach o nieszablonowej konstrukcji.
Jeżeli szukamy za to bardziej eleganckiej konstrukcji, warto zastanowić się nad dachem mansardowym, którego można poznać po lekkim nachyleniu połaci dachowych i bardzo stromej dolnej części dachu. Dzięki temu zostaje dużo miejsca na poddaszu – na przykład na pokój mieszkalny albo pracownię. Z kolei dach płaski jest popularny w nowoczesnym budownictwie. Nie jest idealnie płaski – charakteryzuje się bardzo małym nachyleniem, potrzebnym do odprowadzania wody. Daje nam możliwość umieszczenia na dachu tarasu albo ogrodu, pozostawiając dużo miejsca dla estetycznej wizji inwestora.
Ciekawym wyborem jest również dach łukowy. Jego połacie dachowe są zaokrąglone – stopień ostrości łuku zależy od preferencji. Najczęściej używa się go w budynkach o przeznaczeniu przemysłowym, chociaż nie zawsze. Budowle użytku publicznego lub rekreacyjne będą zwykle zwieńczone dachem namiotowym, gdzie cztery trójkątne połacie łączą się w jednym punkcie. Za to w podobnym do niego dachu kopertowym dwie przeciwległe połacie są trapezami. Taka konstrukcja jest wytrzymała i dobrze chroni dom przed warunkami atmosferycznymi.
Dach składa się z wielu elementów, jednak tutaj omówimy najdokładniej więźbę dachową i jej najczęstsze rodzaje – krokwiową i krokwiowo-jętkową. W tej konstrukcji pary krokwi łączą się w centralnej kalenicy. Całość nazywa się strukturą wiązarów. Dolne pasy poddasza, w przypadku drewnianych szkieletów, to zwykle stropowe belki. Przy ceramicznych i żelbetonowych stropach konstrukcja nośna zastępuje dolne wiązary, a krokiew opiera się bezpośrednio o krawędź dachu. Kluczowe znaczenie dla sztywności konstrukcji mają jętki – poziome części umieszczone pomiędzy krokwiami. Dla jak najlepszego zabezpieczenia, wiązary owija się wiatrownicami. Następujące procesy ołacenia lub deskowania jeszcze bardziej je usztywniają.
Zanim wybierzemy więźbę krokwiową powinniśmy mieć świadomość, że dla takiej konstrukcji dopuszczalna rozpiętość dachu to 6-7 metrów, a granice spadku to 40-60°. Jeżeli chcemy zwiększyć te wartości, wystarczy wzmocnić połączenie krokwi w centralnej kalenicy, przymocować dolny koniec krokwi i podeprzeć jętki.
Solidna praca zawsze zaczyna się od adekwatnego przygotowania. Zanim zaczniemy montaż blachodachówek, należy dokładnie skontrolować stan i wykonanie dostarczonej więźby dachowej. Wtedy sprawdzamy wymiary wiatrownic i rozstawiamy krokwie. Jest to też odpowiednia chwila na montaż rynien. Następnie powinno się ofoliować kosz, począwszy od przybicia desek koszowych i oklejenia okapu taśmą, a na mocowaniu i ułożeniu membrany w kalenicy kończąc. Wtedy możemy zacząć foliowanie połaci i kładzenie podkonstrukcji.
Do nakładanej na membranę taśmy dwustronnej przyklejamy kolejną membranę rozpostartą na płaszczyźnie dachu. Mocowane w kolejnym kroku kontrłaty powinny być przytwierdzone do krokwi w odpowiednich odstępach i przyczepione do membrany zszywkami. Pozostało już tylko parę elementów do końca: zapewnienie połaciom w okapie wentylacji, foliowanie komina i kalenicy skośnej, a także instalacja rynienki odpływowej obok komina. Później trzeba przygotować okap, zamontować siatkę perforowaną w kalenicach i podnieść okap używając startowych łat wentylacyjnych. Wtedy możemy rozpocząć układanie blachodachówki. Montaż pokrycia dachowego zawsze powinien być wykonywany wg zaleceń producenta – firma Blachy Pruszyński posiada instrukcje montażu, które dostępne są na stronie pruszynski.com.pl w zakładce WYKONAWCA.
Wybór konkretnej konstrukcji dachu jest ważny z powodu estetyki, ale także swojej funkcjonalności. Najlepiej rozważyć kilka czynników: miejscowe warunki atmosferyczne i klimatyczne, budżet oraz własne gusta architektoniczne. Wtedy bez problemu znajdziesz odpowiednią konstrukcję dla swojego domu, a w razie wątpliwości, nasi specjaliści zawsze chętnie pomogą Ci wybrać najlepsze rozwiązanie.
