1 września przed Zespołem Szkół nr 1 w Wałczu, jedną z najstarszych szkół w Polsce, odbyło się uroczyste odsłonięcie pomnika, poświęconego nauczycielom i pracownikom oświaty, twórcom powojennego szkolnictwa na ziemi wałeckiej. Uroczystości towarzyszył wernisaż wystawy, będącej zbiorem historycznych pamiątek szkolnych mieszkańców powiatu.

Honory gospodyni pełniła szefowa wałeckiego oddziału Związku Nauczycielstwa Polskiego Jadwiga Grzonkowska. W uroczystości uczestniczyli - oprócz przedstawicieli władz gmin, dyrektorów wałeckich szkół i gości z województwa - reprezentanci pierwszych powojennych absolwentów wałeckich szkół.

Pamiątkową tablicę odsłonili wicemarszałek Stanisław Wziątek, wiceprezes ZE ZNP Grzegorz Gruchlich, wicestarosta Jolanta Wegner, burmistrz Maciej Żebrowski oraz pierwsi absolwenci.

- To dla mnie wielki honor, że wraz z państwem miałem możliwość odsłonić tę tablicę w szczególną rocznicę - mówił wicemarszałek S. Wziątek. - Chciałbym wyrazić słowa uznania i wielkiego szacunku dla wszystkich nauczycieli, którzy wprowadzali po pierwsze kaganek oświaty, a po drugie polską kulturę, język i tradycję.

Wicestarosta Jolanta Wegner odczytała listę pierwszych nauczycieli Aten Wałeckich, którą przygotował Stanisław Mordas, jeden z pierwszych absolwentów.

- Jestem dumna, że ta inicjatywa została dokonana w tak krótkim czasie i cieszę się, że ten kamień stanął właśnie tutaj. W komitecie, który pracował od trzech miesięcy, spieraliśmy się, gdzie ten kamień powinien stanąć i co powinno być zapisane na tablicy - wyznała J. Wegner. - Doszliśmy do porozumienia, że nosić ten kamień i pielęgnować pamięć o tych, którzy tworzyli podwaliny oświaty, będzie jedna z najstarszych szkół w Polsce, Ateny Wałeckie.

- Konfucjusz powiedział, że kto nabytą wiedzę pielęgnuje, a nową bez przerwy zdobywa, ten może być nauczycielem innych - mówił burmistrz Maciej Żebrowski. - Kiedy cofniemy się myślami do roku 1945, do powojennej Polski, możemy odnieść wrażenie, że dzięki takim osobom odbudowała się oświata na Pomorzu Zachodnim. Likwidacja szkół wyższych i średnich, likwidacja zakładów kształcenia nauczycieli, znaczne zubożenie treści i obniżenie poziomu nauczania w szkołach powszechnych przed wojną spowodowały wielkie straty, których nie mogła zrekompensować nawet akcja tajnego nauczania. Polska po drugiej wojnie światowej stanęła przed zadaniem odbudowania wyniszczonej oświaty. Ogromną w tym rolę odegrał Związek Nauczycielstwa Polskiego.

Uroczystości związane z rocznicą 75-lecia szkolnictwa na ziemi wałeckiej były możliwe dzięki Edwardowi Hejmanowskiemu, Urzędowi Miasta, Starostwu i firmie Power Tech.

Sprzed Kazika goście przenieśli się do Muzeum Ziemi Wałeckiej, gdzie odbył się wernisaż wystawy, składającej się z historycznych przedmiotów, dokumentów, zdjęć i pamiątek, udostępnionych przez dawnych uczniów, nauczycieli i dyrektorów szkół. Duża część eksponatów, m.in. ławki i stoliki, pochodzi ze Szkoły Podstawowej w Mirosławcu. Na wystawie jest także część poświęcona ZNP i najstarszym placówkom oświatowym, na której można obejrzeć historyczne kroniki, wśród nich jest m.in. kronika pierwszego przedszkola w Wałczu, założonego przez siostry elżbietanki. Wystawę można oglądać do 13 września. O historii powstania Związku Nauczycielstwa Polskiego opowiedział podczas wernisażu nauczyciel historii i radny miejski Piotr Wojtanek.

Ważnym elementem tej części uroczystości było wręczenie złotych odznak - najwyższych odznaczeń ZNP - Renacie Cis i Renacie Pachockiej.

Później goście pojechali złożyć wieńce na Cmentarzu Wojennym, następnie udali się na obiad i zwiedzanie Zakładu Aktywizacji Zawodowej.