W Kodeksie pracy wprowadzono tak zwany urlop opiekuńczy, który znacznie różni się od innych zwolnień z pracy, które obecnie przysługują w związku z opieką nad dzieckiem lub członkiem rodziny. Jaki jest wymiar takiego urlopu i co trzeba o nim wiedzieć? Na co wskazują aktualne przepisy prawne?
Warto zauważyć, że urlop opiekuńczy 5 dni przysługuje konkretnym osobom, po spełnieniu danych warunków. Pracownik może skorzystać z dni wolnych w celu zapewnienia opieki nad członkiem rodziny w związku z poważnymi względami medycznymi. Definicja mówi o tym, że członkami rodziny są matka, ojciec, córka, syn lub małżonek - muszą one zamieszkiwać we wspólnym gospodarstwie domowym, aby móc korzystać z urlopu opiekuńczego. Poza tym urlop weźmiemy na opiekę nad partnerem życiowym, pod warunkiem pozostawania w jednym gospodarstwie domowym. Więcej informacji w tym temacie znajdziemy na stronie Poradnik Pracownika.
Jak widzimy, wymiar urlopu opiekuńczego wynosi 5 dni w roku kalendarzowym. Ten limit nie przysługuje proporcjonalnie do okresu zatrudnienia, a brak jego wykorzystania nie przechodzi na następne lata. Można postawić na 5 dni wolnego ciągiem lub pojedynczo.
Jakie informacje trzeba zawrzeć we wniosku o udzielenie urlopu opiekuńczego? Sposoby wnioskowanie i wskazywane dane zostały dokładnie określone w przepisach prawnych. Pracownik powinien przekazać wniosek pracodawcy z co najmniej jednodniowym wyprzedzeniem! Można to zrobić papierowo lub elektronicznie, zależnie od własnych preferencji. Najważniejszymi danymi we wniosku są przede wszystkim:
Te dane dają możliwość uzyskania zgody na skorzystanie z urlopu opiekuńczego. Jeśli wniosek wypełnimy prawidłowo, pracodawca musi nam udzielić dni wolnych na opiekę nad bliską osobą.
Pamiętajmy o tym, aby nie podawać we wniosku dokładnych danych o stanie zdrowia danej osoby. Obowiązkowej jest jedynie wpisanie przyczyny dotyczącej konieczności sprawowania opieki. Nie trzeba martwić się dostarczaniem zaświadczenia lekarskiego - pracodawca nie ma prawa tego żądać od pracownika. Czy wspomniany urlop jest płatny? W czasie nieobecności pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia. Tutaj zastosowanie ma rozporządzenie o sposobie ustalania wynagrodzenia w czasie niewykonywania pracy i wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, czy też dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia, wskazanych w Kodeksie pracy. Zgodnie z tym, płacę za przepracowany okres ustalamy na podstawie danego schematu:
Przepisy prawne wprowadziły także zwiększenie ochrony pracownika zatrudnionego, który skorzysta z urlopu opiekuńczego. Pracodawca nie ma możliwości od dnia złożenia wniosku do dnia zakończenia urlopu przeprowadzać przygotować do wypowiedzenia umowy lub rozwiązania stosunku pracy. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zachodzą przesłanki do zakończenia współpracy w natychmiastowym trybie, z winy zatrudnionego lub gry pracodawca udowodni, że kieruje się obiektywnymi powodami.
W życiu każdego z nas może dochodzić do zdarzeń, które wymagają podjęcia opieki nad bliską osobą. Jeśli zamieszkujemy w jednym gospodarstwie domowym z partnerem lub członkami rodziny, możemy skorzystać z urlopu opiekuńczego w liczbie 5 dni w ciągu roku kalendarzowego. W tym celu należy złożyć u pracodawcy stosowny wniosek wraz z najważniejszymi informacjami, tak aby uzyskać dostęp do dni wolnych.