Zamknij

Obwodnica Wałcza - studium upadku

17:41, 23.08.2019 P.K Aktualizacja: 21:52, 21.09.2023
Skomentuj

Firma Energopol i Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w Szczecinie są zgodni. Obwodnica Wałcza jest gotowa w 85 proc., przejezdna może stać się w ciągu kilku miesięcy. Co się więc stało, że przy końcu budowy wykonawca ogłosił upadłość?

Obwodnica Wałcza stała się kwestią polityczną, swoistym łupem, motorem napędowym kampanii wyborczych. Jedną z najważniejszych osób, która miała wpływ na rozpoczęcie budowy, jest poseł Paweł Suski. To on w maju 2014 roku przekazał mieszkańcom informację od ówczesnej minister rozwoju Elżbiety Bieńkowskiej, że prace ruszą z kopyta. Mimo sceptycyzmu wałczan rzeczywiście ruszyły w grudniu 2015 roku. Miały zakończyć się przed wakacjami 2018 roku, ale wkrótce okazało się, że ze względu na m.in. konieczność przeprojektowania termin nie zostanie dotrzymany. Kolejny termin uzgodniony z GDDKiA upłynął z końcem maja tego roku. Kiedy prace były zaawansowane w 85 proc. i wydawało się, że tylko chwila dzieli nas od otwarcia inwestycji, Energopol złożył wniosek o upadłość.

Politycy Platformy Obywatelskiej zarzucają rządzącym, że nie potrafią budować, że pieniądze na obwodnicę zostały przejedzone. Z kolei działacze Prawa i Sprawiedliwości winą za niepowodzenia na budowie obarczają oponentów, twierdząc, że wybrana została firma, która nie gwarantowała sprawnego zakończenia budowy, jednym z głównych kryteriów przetargowych była cena, a koszty niedoszacowane, dlatego inwestycja nie mogła się udać.

- Oferta na budowę obwodnicy Wałcza w ciągu drogi krajowej nr 10 została złożona przez szczeciński Energopol 28 sierpnia 2015 roku na ponad 430 mln zł brutto. Była to na tamten czas cena rynkowa, o czym może świadczyć następna oferta cenowa z postępowania przetargowego złożona przez konsorcjum firm Salini Polska i Salini Impregila, która była wyższa tylko o 0,6 proc. Kolejne oferty firm Intercor i Bilfinger były droższe odpowiednio o 2,8 proc. i 3,7 proc. Świadczy to wyraźnie o prawidłowym skalkulowaniu ceny kontraktowej - informuje dyrektor przygotowania i realizacji produkcji firmy Energopol Jerzy Geniusz. - Aktualna sytuacja, w jakiej znalazła się spółka Energopol, nie jest odosobniona na rynku budownictwa infrastrukturalnego. Spółka koncentruje swoją działalność na realizacji inwestycji budowlanych prowadzonych przez okres kilku lat, co wymaga znacznego zaangażowania ludzkiego i finansowego. Prowadzone inwestycje generują koszty już od samego początku realizacji budów (koszty zatrudnienia  pracowników, najmu i obsługi sprzętu, specjalistów, kadry inżynierskiej, kosztów obsługi finansowej i prawnej, gwarancji bankowych, ubezpieczeń, kosztów materiałów i podwykonawców). Są one niezmiernie podatne na zmiany czynników zewnętrznych. Realizacja inwestycji budowlanych jest więc szczególnie narażona na to, że warunki jakie istniały w momencie zawierania umowy będą różne od warunków, jakie istnieją podczas jej wykonywania i zakończenia.

W sektorze budownictwa zauważalny jest problem związany z niedopasowaniem systemu przetargowego do zmieniającej się sytuacji na rynku. Dzięki programom rządowym związanych z poprawą infrastruktury drogowej wzrosła liczba przetargów na realizację budownictwa drogowego. Firma budowlana stając do przetargu na trwającą kilka lat budowę musi przyjmować założenia dotyczące kosztów pracy i materiałów budowlanych w całym okresie trwania budowy, ale aktualnej na czas składania oferty.

- Od 2016 roku sytuacja na rynku budowlanym staje się coraz trudniejsza. W tym czasie załamał się system transportu kolejowego kruszyw. Wykonawcy zmuszeni są do korzystania z dużo droższego kruszywa skandynawskiego dostarczanego za pomocą transportu morskiego. W konsekwencji wzrastają ceny kruszyw, które są podstawowymi materiałami w budownictwie drogowym - wyjaśnia J. Geniusz. - W 2016 roku rozpoczął się radykalny wzrost cen materiałów, na co dodatkowo nałożył się brak rąk do pracy. Skala wzrostu cen oraz kosztów pracy na rynku budowlanym jest obecnie określany mianem rekordowej. Tak dużej skali wzrostu nikt nie był w stanie przewidzieć. Sporządzając oferty spółka bada wahania cen materiałów i usług z poprzednich lat poprzedzających złożenie oferty i uwzględnia przy tym zapowiadany wzrost inwestycji drogowych i inne czynniki kształtujące ceny i tendencje w oparciu o dostępne dane branżowe. Jednak tak drastyczny wzrost cen nie był do przewidzenia a tym bardziej do skalkulowania i oszacowania. Co więcej, nie tylko Energopol, ale większość innych firm z branży budowlanej, również  firmy z dużym kapitałem światowym i potencjałem produkcyjnym, także tego nie były w stanie przewidzieć.

Jerzy Geniusz zwraca też uwagę na błędy projektowe, które nie tylko miały wpływ na opóźnienie budowy, ale także spowodowały wzrost kosztów o aż 20 procent. Przeprojektowany został pierwszy odcinek wraz z węzłem na ulicy Kołobrzeskiej.

Mimo trudnej sytuacji na rynku prace trwały aż do czerwca tego roku, kiedy Energopol zdecydował się na ogłoszenie upadłości. Mimo to przedstawiciele deklarowali i nadal deklarują chęć dokończenia prac i uzyskanie przejezdności jeszcze w tym roku.

- Energopol wraz z GDDKiA dokonują analizy zasadności i wysokości roszczeń finansowych w celu dalszej realizacji kontraktu. Firma jest skłonna dokończyć budowę obwodnicy Wałcza przy pomocy finansowej zamawiającego, polegającej na bezpośredniej płatności dla podwykonawców, usługodawców i  dostawców. Aktualnie trwają negocjacje z zamawiającym, podwykonawcami i dostawcami w celu dokończenia pozostałej do zrealizowania części kontraktu - informuje J. Geniusz. - Dołożymy wszelkich starań, aby  dokończyć w sumie już niewielki zakres prac w celu uzyskania przejezdności i umożliwić kierowcom w tym roku z korzystania z obwodnicy. Warunkiem dokończenia budowy i uzyskania przejezdności w tym roku jest bezpośrednia płatność od zamawiającego dla podwykonawców, usługodawców i dostawców, głównie dostawcy asfaltu do robót bitumicznych.

Rozmowy trwają.

- Odbywamy z firmą Energopol Szczecin regularne spotkania w sprawie realizowanych kontraktów. Poza tym odbywają się przewidziane kontraktem rady budowy i spotkania. Wykonawca deklaruje, iż przystąpi do robót i zamierza ukończyć inwestycję - potwierdza rzecznik szczecińskiego oddziału GDDKiA Mateusz Grzeszczuk. - Z naszych informacji wynika, że firma Energopol Szczecin nie płaci podwykonawcom, usługodawcom i dostawcom na budowie. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami w wypadku braku zapłaty przez generalnego wykonawcę, faktury te reguluje GDDKiA, potrącając te kwoty z wynagrodzenia generalnego wykonawcy. Dotychczas na budowie obwodnicy Wałcza wypłacono bezpośrednio podwykonawcom blisko 21 mln złotych, kolejne wnioski na kwotę około 10 mln złotych są rozpatrywane. W szczecińskim oddziale GDDKiA odbywają się comiesięczne otwarte spotkania, na których podwykonawcy mogą zgłaszać problemy w tym względzie.

- Naszą obwodnicę do budowy przygotowała Platforma Obywatelska, włącznie z podpisaną umową, finansowaniem i terminem jej realizacji. Obecna władza miała ją tylko zakończyć i przeciąć wstęgę na otwarciu. Niestety w budżecie zabrakło pieniędzy na drogi - irytuje się poseł P. Suski. - Olbrzymi wzrost cen towarów i usług spowodował, że większość inwestycji drogowych w kraju jest zagrożona. Drogowe firmy budowlane wnioskują o renegocjacje podpisanych umów, bo nie są w stanie w takich warunkach ich zakończyć. Możliwość renegocjacji rząd PiS-u ma w przepisach, które my wprowadziliśmy w 2013 roku. W tak dużych inwestycjach, realizowanych w dłuższym okresie czasu, kontrakty mają prawo być negocjowane. Drogi muszą być budowane, kończone i oddawane do użytku. Państwo ma wszystkie narzędzia, aby je budować, ale musi być sprawne, a w tym obszarze tak niestety nie jest.

Słowa parlamentarzysty potwierdza przedstawiciel Energopolu. Poinformował, że branża budowlana postuluje zmiany cen, szczególnie materiałów i robocizny, w celu  urealnienia ich wysokości do obecnie panujących. Przedstawiciele firm Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej  Drogownictwa oraz Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa skierowali ostatnio list do premiera Mateusza Morawieckiego w celu zwrócenia uwagi na pilną potrzebę renegocjacji cen w zawartych umowach.

Wicewojewoda Marek Subocz mówi z kolei, że spośród wykonawców 17 inwestycji drogowych w województwie, tylko Energopol zgłasza problemy finansowe. Informuje, że monitoruje sytuację, spotyka się z przedstawicielami GDDKiA i Energopolu, jednak nie ma wpływu na sytuację na budowie. Zapewnia, że pieniądze na dokończenie obwodnicy są zabezpieczone.

- Strona publiczna posiada pełne zabezpieczenie finansowe dla realizacji wszystkich inwestycji drogowych, zgodnie z przyjętym przez rząd Programem Budowy Dróg Krajowych. Wykonawcy otrzymują terminowo wynagrodzenie za realizowane inwestycje i żadnych zaległości w tym względzie po stronie GDDKiA nie ma - zapewnia Piotr Pieleszek z Centrum Prasowego Wojewody. - Zabezpieczeni są również podwykonawcy, którym nie płaci główny wykonawca. Na obwodnicy Wałcza GDDKiA uregulowała niezapłacone faktury firmy Energopol Szczecin wobec podwykonawców. Dodatkowo GDDKiA dysponuje również ważnymi gwarancjami należytego wykonania umowy, które mogą być uruchomione w wypadku nienależytego wykonania umowy przez wykonawcę.

Czy obwodnicą pojedziemy jeszcze w tym roku? Dyrektor Energopolu Marcin Konarzewski mówi, że wszystko w rękach GDDKiA i tego, czy wypłaci podwykonawcom pieniądze w ramach wypłat bezpośrednich.

(P.K)

Co sądzisz na ten temat?

podoba mi się 0
nie podoba mi się 0
śmieszne 0
szokujące 0
przykre 0
wkurzające 0
facebookFacebook
twitterTwitter
wykopWykop
komentarzeKomentarze

komentarz(39)

asas

25 17

Tylko zganianie na ten pis ale o sobie nic. Jedni warci drugich. 19:10, 23.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

JankoJanko

0 0

Po za poprzednich wladz nic nie mowili tylko budowali a pis krytykowal, ze za drogo.
Za pisu gadaja i gadaja a nic sie nie robi.
13:20, 20.11.2019


reo

WalczaninWalczanin

43 17

Suski!!! Kiedy w końcu skończy się budować ta twoja obwodnica? Jak ty żeś te umowy popodpisywał? 22:26, 23.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

:):)

46 14

Śniło mi się jak na tydzień przed wyborami przecinam wstęgę na pięknej nowiusieńkiej obwodnicy Wałcza. Wsiadam do mojego pięknego Porsche i jadę nim jak na białym koniu wprost do Sejmu grzać mój fotel czwartą kadencję...otwieram oczy a tu znów ten wstrętny PiS! 22:42, 23.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

Pracownik obwodnicyPracownik obwodnicy

32 36

Usługi zdrożały...Wszystko się zgadza za PO pracowałem na obwodnicy za ponad 2000 PLN na rękę. Teraz za PIS mam ponad 5000 PLN. Mojej rodzinie, a przede wszystkim dzieciom nic nie brakuje. Biedni politycy z PO z czego oni teraz będą żyli ? Zapraszam na budowę chętnie oddam wszystkie moje nadgodziny do przepracowania. Przy podpisywaniu umowy trzeba było pomyśleć, że władza się zmieni, nic przecież nie trwa wiecznie, że w końcu ucisk i wyzysk się skończy. Zaskoczeni ??? 23:22, 23.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

jakijaki

6 8

Co za bzdury, obwodnica po pierwsze nie była budowana za PO, tylko za PIS, po drugie już nie jest budowana, więc kto ci płaci te 5000. Jestes zwykłym pisowskim trolem i tyle w sprawie.
15:41, 26.08.2019


Wałczanin  Wałczanin

37 17

Suski potrafi tylko gadać i pozować do zdjęć i nic więcej jest na tyle cięki że nawet rudy Donald nie wzioł go pod uwagę wyjeżdzając z Polski 05:45, 24.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

wwwwww

40 19

Ale mącicie towarzyszu suski...i tak przegracie wybory z kretesem Firma Energopol ukończy obwodnicę a w KŁAMALIŚCIE KŁAMIECIE I BĘDZIECIE KŁAMAĆ. 07:59, 24.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

bardbard

39 15

Szlag trafia , jak ten bufon suski próbuje sobie przypisać zasługi do przygotowania obwodnicy do budowy.Zapomniał, że przygotowania do budowy obwodnicy były czynione już od lat pięćdziesiątych przez wałeckich drogowców, zasłużonych , nieżyjących dyrektorów panów Medynę, Czekałę, Olejniczaka i wielu innych. To od nich wyszły I prace studyjne, projektowe, koncepcyjne na których opracowano projekt i przebieg obwodnicy do realizacji . Prototypy nie przewidywały budowy drogi na bagnach, ale wybujałe ego kacyków z PO stworzyło taki projekt drogi, ekonomicznie nieuzasadniony.Nadmienić trzeba że do dzisiaj żyją wałczanie którzy w ramach akcji służba Polsce w latach pięćdziesiątych usypywało wały ręcznie, budowanej obwodnicy w niektórych fragmentach, łopatami pod koronę przebiegu dzisiejszej drogi.Suski, gdzie byłeś jak jak z Wałcza zniknęła firma drogowa Pol-Dróg powstała na bazie RDP, Wałdróg z tradycjami od 1946r, gdzie dzisiaj są budowane drogi powiatowe, gminne w okolicach Wałcza.Może ten poseł w/w materii przedstawi opinii publicznej dokumenty , interpelacje kierowane do decydentów, a może te sprawy to omawiano na balach gdzie przy suto zastawionych stołach żarli i pili na koszt podatnika.Suski zabawa w posła dla ciebie się skończyła, nadszedł czas zdania relacji i rozliczenia z przeszłością. 08:41, 24.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

piniekpiniek

4 2

Ale się nagrzałeś chłopie, taki elaborat, nic nie warty, bo zapomniałeś dodać, że już Hitler ją zaprojektował 15:56, 26.08.2019


ĄaaaaaĄaaaaa

8 4

Czy ogłoszenie upadłości i złożenie wniosku o upadłość jest tym samym?W tekście jest napisane, że energopol ogłosił upadłość, a z tego co wiem złożył on wniosek o upadłość. 12:04, 24.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

prawnikprawnik

1 0

firma złożyła wniosek, sąd ogłasza upadłość, na razie trwa restrukturyzacja, to nie jest jeszcze upadłość 16:02, 26.08.2019


MaciejMaciej

22 10

Pan Suski od 2015 roku znów poseł i... tylko PiS PiS PiS :) 12:24, 24.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

HenrykHenryk

18 4

Tak jak przepowiedziałem i tak się stało bo widziałem już inwestycje tej firmy w Świnoujściu i w Szczecinie w Świnoujściu bałem się wjechać na most przy większym ruchu .
Upadłość była wiadoma już od dawna jeszcze przed rozpoczęciem tej inwestycji w Wałczu tylko nasz poseł dawał gwarancje byłem ciekaw jak teraz to tłumaczy przecież ubiega się o następną kadencję . 19:20, 24.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

NIckNIck

3 2

Poseł z opozycji nie rządzi, jeśli ktos jest tępy i nie rozróznia, ze nasz ma na imię Paweł, a nie caryca Marek. Więc z czego Paweł Suski niby ma się tłumaczyc. To PIS nie ma kasy na dokonczenie naszej obwodnicy. To PIS 4 lata próbuje rządzić. 15:54, 26.08.2019


rys1rys1

19 31

I co tu komentować;czego się pisiory nie dotkną to bez klasy sp.....lą.Ot i cała prawda .Aprawda boli stąd ten jazgot pisowskich troli. 19:36, 24.08.2019

Odpowiedzi:3
Odpowiedz

Twój nick!Twój nick!

8 7

Trole srole...przestań już bredzić! Ludzie na oczy przejrzeli i piszą co myślą. Krótka ocena dokonań Susła...PiS, PiS, PiS...a może program jakiś? Zwykła pralka do prania ma sensowniejszy program niż ta cała Koalicja Obłudy! 10:55, 25.08.2019


Jaki program?Jaki program?

6 5

Paweł powiedz jaki macie program! "PiS, PiS, PiS, PiS, Kaczyński, PiS, PiS, Pisu, PiSem, PISowi, Kaczyński, PiSowski, PiSowskie...Kaczyński. 14:52, 25.08.2019


robolrobol

6 1

cała prawda o pisowcach, pełno miernot na stanowiskach, nie ma z kim rozmawiać, boją się cba i kto ma podjac dezyzje o zmianie umowy. Na ekonomii się nie znają, myślą jak dołożą do gospodarki 40 mld zł, to nie bedzie drożyzny. To się nazywa inflacja, teraz nie do zatrzymania. w cztery lata spozywka zdrożała o 25 %, to dane z GUSu. 15:50, 26.08.2019


JanJan

10 5

Mówicie tylko by mówić w końcu trzeba powiedzieć prawdę bo jeżdżę po kraju wszystkie inwestycje stoją może sporadycznie coś robią. To faktycznie umowuczy wykonawca a może zawiodło Państwo sprostujcie to gdzie w końcu leży prawda a wybory tuż tuż a wy tylko oni i obecni ..... 07:34, 25.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

xxxxxxxx

1 0

"umowuczy" co to za słowo? 08:27, 25.08.2019


XDXD

9 10

pis, po - to DNO!!!!!!!!!!!!! A TO miasto, no cóż ŻENADA~! 19:16, 25.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

ankaanka

1 1

popieram!! 17:31, 29.08.2019


bastek z Wałczabastek z Wałcza

13 0

wiem z bliskich źródeł, budowa ruszy z powrotem, ale energopol będzie już tylko mniejszym, podwykonawcą, ludzie powoli wracają z różnego typu zwonień lekarskich którymi sie ratowali 00:59, 26.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

martamarta

10 0

niech zapłacą tym którym jeszcze nie zapłacili, a nie odsyłają jedni do drugich. Rujnując podwykonawców!! 12:51, 26.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

jakijaki

8 17

Budowę zakończy Platforma, po wyborach, pis przez 4 lata wybudował tylko 30 km autostrad, platforma 900 km. To Platforma budowała i jak widać musi dalej budować drogi. 15:44, 26.08.2019

Odpowiedzi:2
Odpowiedz

ProzakProzak

8 5

POKO sroko nie wygra tych wyborów , raz , że ludzie mają jeszcze uraz do złodziei , dwa , nie połapali się jeszcze jakimi złodziejami są obecni , trzy , rozdawnictwo to dobry lep na tumanów , którzy myślą , że to im z nieba spada a potem się dziwią , że masełko po 8 zł . 17:31, 26.08.2019


xxxxxx

6 5

Mafia budowała?? Raczej okradała OFE Afera VAT Amber Gold FOZZ 07:45, 27.08.2019


ProzakProzak

14 4

"Ludzie , którzy głosują na nieudaczników , złodziei , zdrajców i oszustów , nie są ich ofiarami . Są ich wspólnikami"
George Orwell

Pisowiec uśmiecha się zadowolony słysząc coś takiego i myśli o wyborcy PO , wyborca PO jest tak samo uradowany myśląc o wyborcy PIS . Tak to ma się kręcić aż się ucho nie *%#)!& . 17:53, 26.08.2019

Odpowiedzi:2
Odpowiedz

ProzakProzak

1 0

u.r.w.i.e to słowo zakazane ? Ucho u.r.w.i.e ... 17:54, 26.08.2019


Prozak Prozak

5 0

Było tyle tych komisji , jedni drugich sadzali przed kamerami i co ? Siedzi ktoś ? Narodzie umęczony . Kopią się po kostkach , żeby ćwierćinteligentowi dostarczyć igrzysk a jest takie piękne , polskie przysłowie a idzie ono mniej więcej tak "k.r.wa k.r.wie łba nie u.rwie" .
Dobranoc , nieszczęśliwy narodzie , dobranoc . 17:59, 26.08.2019


DyzioDyzio

12 3

A Hu.. J z tym całym Energopolem. Won dziady 18:13, 26.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

MisioMisio

5 1

Do prozaka. Ja masełka nie jadłem 30lat, od tamtej pory same margaryny. 18:49, 26.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

wałczaninwałczanin

10 6

Ciekawe co pan Suski na to jak dowiedział się że jego guru tzn Tuska i Kopacz postawią przed trybunałem stanu. Niech pan Suski uważa, bo jego rządy już się kończą. 10:54, 27.08.2019

Odpowiedzi:1
Odpowiedz

rys1rys1

6 9

A co ma powiedziec od wniosku do realizacji daleka droga;nie macie wiekszości bezwzględnej pisiory i wnoskować to sobie możecie .Po wyborach karta sie moze odwrócić i po ptokach pisiory,oby mozebyć różnie poczekamy pogadamy. 17:39, 27.08.2019


energaenerga

11 3

Poseł trzech kadencji został doceniony przez swoich.... Dostał numer 5 na liście 22:02, 27.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

ŻenadaŻenada

18 4

Ta temat Platformy i tej pseudo opozycji nawet się nie wypowiadam,bo na samą myśl o nich bierze mnie na wymioty.
Ale niech teraz wszyscy zwolennicy PiS i ich polityki przekupywania obywateli ich własnymi pieniędzmi policzą ile autostrad, obwodnic, dowrców kolejowych i innej infrastruktury można było zbudować za te dziesiątki,jak nie setki miliardów złotych sprzeniewierzonych w postaci 500+,300+, 13enerytury i Bóg wie czego jeszcze. Same dotacje dla Rydzyka spokojnie by wystarczyły na wiele kilometrów dróg gminnych i powiatowych... 18:51, 29.08.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

wałczaninwałczanin

16 0

Cholerni politycy ... nieudacznicy ... Oto pokłosie stosowanego od lat wyboru poprzez kryterium ceny. Czy nikt 4 lat temu nie był w stanie przewidzieć mega inflacji? Czy ktoś z GDDKiA weryfikował w trakcie realizacji wypłacalność Energopolu? Przecież każdy podmiot na koniec roku składa bilans ... Dlaczego nic z tym nie zrobiono? Co dalej? Wszystko zarasta chwastami, prace stoją, nawierzchnia i technologiczne konstrukcje marnieją w oczach. Łzy same cisną do oczu ... miało być tak pięknie. Niech Was wszystkich odpowiedzialnych za tę sytuację trafi szlag! 14:59, 01.09.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

WW

3 0

z TYM PŁACENIEM DLA PODWYKONAWCÓW PRZEZ GDDKIA TO MAŁO PRECYZYJNIE.
pŁACĄ TYLKO DLA TYCH CO MAJĄ UMOWY POZOSTALI PRAWDOPODOBNIE SKAZANI SĄ NA DLUGIE MIESIĄCE BATALII SĄDOWYCH Z NIEWIADOMYM WYNIKIEM. 21:55, 25.09.2019

Odpowiedzi:0
Odpowiedz

0%