OZEN - Komunikat Inspekcji Ochrony Środowiska

W związku z informacjami o uciążliwej dla mieszkańców miasta Wałcz działalności Spółki OZEN SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ z siedzibą w Wałczu Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie informuje, co następuje.

Spółka podlega systematycznym kontrolom Inspekcji Ochrony Środowiska. Przedmiotem działalności kontrolowanego podmiotu jest produkcja węgla drzewnego, brykietu oraz energii elektrycznej. Produkcja węgla drzewnego odbywa się na dwóch liniach pracujących równolegle, o wydajności 1 O OOO Mg/rok każda. Surowiec do produkcji stanowi drewno liściaste. Miał węgla drzewnego powstający podczas produkcji, transportu, magazynowania i pakowania kierowany jest do instalacji brykietów. Emisja z przedmiotowych instalacji nie wymaga pozwolenia, natomiast z uwagi na możliwość negatywnego oddziaływania na środowisko przedmiotowe instalacje wymagały, w trybie art. 152 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony Środowiska (Dz. U. z 2020 r. poz. 1219, z późn. zm.), zgłoszenia organowi ochrony środowiska (Staroście Wałeckiemu). Spółka w 2009 r. dokonała zgłoszenia instalacji do produkcji węgla drzewnego, a w 2012 r. uzupełniła zgłoszenie o linię brykietowania węgla drzewnego. Na terenie spółki znajduje się również instalacja do produkcji energii elektrycznej, w skład której wchodzi kocioł opalany biomasą o mocy cieplnej znamionowej 11,3 MW oraz instalacja transportu biomasy. Instalacja objęta jest pozwoleniem na emisję gazów i pyłów do powietrza, na mocy decyzji Starosty Wałeckiego. Kontrola przeprowadzona w 2020 r. w trybie interwencyjnym, tj. bez wcześniejszego zawiadamiania przedsiębiorcy o zamiarze jej przeprowadzenia, była kolejną kontrolą związaną ze zgłoszeniami mieszkańców Wałcza w sprawie zanieczyszczenia okolicznych terenów pyłem węglowym pochodzącym z działalności wyżej wymienionego zakładu. W toku kontroli stwierdzono naruszenia i nieprawidłowości polegające na: niepodejmowaniu wystarczających środków zapobiegawczych w związku z negatywnym oddziaływaniem na środowisko z uwagi na niezorganizowaną emisję do powietrza pyłu drzewnego z procesów kruszenia, zasypu i suszenia drewna do produkcji węgla drzewnego oraz odcieki z miejsc magazynowania odpadów popiołu;  eksploatacji instalacji do produkcji węgla drzewnego niezgodnie z informacją złożoną w zgłoszeniu z uwagi na przekroczenia wielkości emisji tlenków azotu do powietrza; eksploatacji instalacji do produkcji energii elektrycznej z naruszeniem warunków pozwolenia na emisję gazów i pyłów do powietrza, tj. niewykonaniu pomiarów emisji do powietrza; eksploatacji instalacji do wprowadzania ścieków przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych będących własnością innych podmiotów z naruszeniem pozwolenia wodnoprawnego udzielonego decyzją Dyrektora Zarządu Zlewni w Pile POW Wody Polskie, z uwagi na przekroczenia wskaźników zanieczyszczeń w zakresie zawiesiny ogólnej i chlorków; przedłożeniu Marszałkowi Województwa Zachodniopomorskiego sprawozdania pn. Zbiorcze zestawienie danych o rodzajach i ilości odpadów, o .sposobach go.spodar0v11ania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do 1 odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów za 2019 rok po upływie ustawowego terminu; wprowadzeniu do Krajowej bazy raportu zawierającego informacje i dane o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji za 2019 r. po upływie ustawowego terminu. W związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wobec kontrolowanego zastosowano sankcje w postaci dwóch mandatów karnych o łącznej wysokości 700 zł oraz dwóch pouczeń. Dodatkowo, w ramach działań pokontrolnych, zostało wydane zarządzenie pokontroh1e zobowiązujące kierownika kontrolowanej jednostki do podjęcia działa6 służących wyeliminowaniu stwierdzonych naruszeń. Ponadto, na podstawie ustaleń kontroli, Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska skierował wystąpienie do Starosty Waleckiego, w którym przedstawił informacje o wynikach kontroli oraz ponownie wskazał na możliwość zastosowania przez organ przepisów art. 154 ustawy Prawo ochrony środowiska dotyczących ustalenia, w drodze decyzji, wymagań w zakresie ochrony środowiska w odniesieniu do eksploatacji instalacji, z której emisja nie wymaga pozwolenia (instalacja do produkcji węgla drzewnego), kierując się koniecznością ochrony środowiska. Wydanie przez Starostę Waleckiego decyzji ustalającej dopuszczalne wielkości emisji gazów i pyłów do powietrza z emitorów instalacji do produkcji węgla drzewnego oraz nakładającej na Spółkę obowiązek prowadzenia pomiarów emisji z tych emitorów pozwoliłoby na skuteczniejszą kontrolę przestrzegania przepisów ochrony środowiska w odniesieniu do przedmiotowej instalacji. Należy jednocześnie dodać, że w poprzednim wystąpieniu skierowanym do Starosty Wałeckiego po kontroli interwencyjnej p1·zeprowadzonej w 2018 r. wskazano dodatkowo na możliwość skorzystania z przepisów art. 237 ustawy Prawo ochrony środowiska i zobowiązania spółki do sporządzenia i przedłożenia przeglądu ekologicznego w zakresie oddziaływania na środowisko instalacji do produkcji węgla drzewnego, ponieważ ustalenia kontroli potwierdzały negatywne oddziaływanie instalacji na środowisko w zakresie większym niż wynikało to z raportu oddziaływania na środowisko, sporządzonego w ramach postępowania prowadzonego przez Burmistrza Wałcza w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia. Zwrócono również uwagę na przepisy art. 362 ustawy Prawo ochrony środowiska, uprawniające organ ochrony środowiska (Starostę Waleckiego) do nałożenia na podmiot negatywnie oddziałujący na środowisko, w drodze decyzji, obowiązku ograniczenia tego oddziaływania. Ponadto stosownie do przepisów art. 379 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska starosta sprawuje kontrolę przestrzegania i stosowania przepisów o ochronie środowiska w zakresie objętym właściwością tego organu. Starosta Walecki dotychczas nie skorzystał z uprawnień wynikających z wyżej wymienionych przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska. Starosta Wałecki, po otrzymaniu monitu dotyczącego udzielenia informacji na temat efektów działań organu ochrony środowiska w związku z ustaleniami kontroli przeprowadzonej przez WIOŚ w Szczecinie w 2020 r., pismem z 19 maja 2021 r. poinformował o realizowanych i planowanych działaniach Spółki OZEN w zakresie ograniczenia oddziaływania na środowisko eksploatowanych instalacji, uwarunkowanego jednak możliwościami finansowymi 1) rodzaj i parametry instalacji istotne z punktu widzenia przeciwdziałania zanieczyszczeniom; 2) wielkość dopuszczalnej emisji w warunkach normalnego funkcjonowania instalacji, nie większą niż wynikająca z prawidłowej eksploatacji instalacji, dla poszczególnych wariantów funkcjonowania; 3) maksymalny dopuszczalny czas utrzymywania się uzasadnionych technologicznie warunków eksploatacyjnych odbiegających od normalnych, w szczególności w przypadku rozruchu i wyłączania instalacji, a także warunki lub parametry charakteryzujące pracę instalacji, określające moment zakończenia rozruchu i moment rozpoczęcia wyłączania instalacji oraz warunki wprowadzania do środowiska substancji lub energii w takich przypadkach; 4) jeżeli ma to wpływ na określenie wymagań ochrony środowiska: a) wymagany termin zakończenia eksploatacji instalacji, b) dopuszczalny łączny czas dalszej eksploatacji instalacji oraz sposób dokumentowania czasu tej eksploatacji; 5) źródła powstawania albo miejsca wprowadzania do środowiska substancji lub energii; 6) termin, od którego jest dopuszczalna emisja, w przypadku określonym w mt. 191 a; 6a) oznaczenie głównego prowadzącego instalację lub określenie zakresu odpowiedzialności poszczególnych prowadzących oznaczone części instalacji za eksploatację instalacji zgodnie z przepisami ochrony środowiska, w przypadku, o którym mowa w art. 183b; Ponadto zgodnie z art. 188 ust. 3 ustawy Prawo ochrony środowiska Starosta Wałecki może określać, o ile przemawiają za tym szczególne względy ochrony środowiska między i1mymi: wymagane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji, a jeżeli działania mają być realizowane w okresie, na który jest wydane pozwolenie - również termin realizacji tych działań; rodzaj i ilość wykorzystywanej energii, materiałów, surowców i paliw, biorąc pod uwagę wymagania, o których mowa w art. 143 pkt 1-5; zakres i sposób monitorowania procesów technologicznych, w tym pomiaru i ewidencjonowania wielkości emisji w zakresie, w jakim wykraczają one poza wymagania, o których mowa w art. 147 i 148 ust. 1; sposób i częstotliwość przekazywania informacji i danych, o których mowa w pkt 5, organowi właściwemu do wydania pozwolenia i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Mając powyższe na uwadze, jak również to, że Zachodniopomorski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska już w 2018 r. wystąpił do Starosty Wałeckiego o wydanie decyzji w trybie mi. 154 ustawy Prawo ochrony środowiska, za niezrozumiałą i niczym nieuzasadnioną należy uznać bezczynność Starosty Wałeckiego w tym obszarze. Organ ten mając na względzie zgłoszenia mieszkańców Wałcza, dotyczące uciążliwości powodowanych działalnością spółki OZEN oraz przekazywane przez WIOŚ w Szczecinie szczegółowe informacje o ustaleniach kontroli, w tym stwierdzanych nm1.1szeniach i nieprawidłowościach, jak również wskazywane wprost możliwe do podjęcia przez Starostę działania wynikające z mocy prawa, powinien niezwłocznie określić wymagania w zakresie ochrony środowiska dotyczące eksploatacji przedmiotowej instalacji. W kwestii zastosowania przepisów uprawniających Inspekcję Ochrony Środowiska do wstrzymania działalności zakładu należy wskazać, że powinno ono stanowić rozstrzygnięcie ostateczne, podejmowane w przypadku wyczerpania środków prawnych przez organ ochrony środowiska. Jak wynika z powyższego środki takie nie zostały wyczerpane i pomimo wielokrotnego kierowania wystąpień do Starosty Wałeckiego, dotychczas organ ten nie podjął żadnych działań w ramach posiadanych kompetencji.

Beata Atałap, kierownik Delegatury w Koszalinie - Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie